Rannsachadh a' sealltainn buaidh COVID-19 air slàinte inntinn luchd-obrach SNS na Gàidhealtachd

Tha rannsachadh a rinn sgioba bho Oilthigh na Gàidhealtachd agus nan Eilean agus SNS na Gàidhealtachd, air sgrùdadh a dhèanamh air a' bhuaidh a tha aig COVID-19 air sunnd inntinn luchd-obrach slàinte is cùram sòisealta san sgìre.

see full size image
“Bu chòir taic do shunnd saidhgeòlach luchd-obrach slàinte is cùram sòisealta a bhith air leth cudromach” – Dr Johannes De Kock

Fhuair am pròiseact rannsachaidh £44,581 de mhaoineachadh bho Riaghaltas na h-Alba mar phàirt de ghairm bho Oifis an Àrd-Eòlaiche airson rannsachadh luath air COVID-19 sa Mhàrt 2020. Chaidh toraidhean an rannsachaidh a chleachdadh le Pàrlamaid na RA agus Buidheann Slàinte na Cruinne gus poileasaidh fhiosrachadh mu oidhirpean gus taic a thoirt do shunnd luchd-obrach aig àm a’ ghalair mòr-sgaoilte. Chaidh pàipear acadaimigeach mun rannsachadh fhoillseachadh san Fhaoilleach anns an iris rannsachaidh air-loidhne BJPsych Open aig Cambridge University Press, le pàipear eile ri thighinn ann an JMIR Mental Health.

Bha am pròiseact air a stiùireadh leis an Dr Johannes De Kock, Companach Rannsachaidh ann an roinn slàinte is sunnd dùthchail an oilthighe agus Eòlaiche-inntinn Clionaigeach Clàraichte aig NHS na Gàidhealtachd. Fhuair e taic bho sgioba air a stiùireadh leis an Ollamh Sarah-Anne Munoz, Àrd-Ollamh Slàinte Dùthchail agus Ceannard an Gnìomh Roinn Slàinte is Sunnd Dùthchail, agus le luchd-dreuchd SNS na Gàidhealtachd. B’ e prìomh amasan an sgrùdaidh measadh a dhèanamh air slàinte inntinn luchd-obrach slàinte is cùram sòisealta SNS na Gàidhealtachd aig àm COVID-19; agus an uair sin sgrùdadh a dhèanamh air an cuidicheadh ​​cleachdadh dreach sònraichte den app sunnd inntinn a chaidh aontachadh le SNS, My Possible Self, taic a thoirt don luchd-obrach sin aig àm a’ ghalair mhòr-sgaoilte.

Sheall a’ chiad phàirt de rannsachadh an luchd-obrach gun robh ìrean iomagain is trom-inntinn a chaidh aithris am measg luchd-obrach slàinte is cùram sòisealta SNS na Gàidhealtachd, coltach ri ìrean luchd-obrach ann an àiteachan COVID-19 sna bailtean.

Dh’obraich an Dr De Kock an uair sin le sgioba dealbhaidh My Possible Self gus susbaint an app sunnd atharrachadh gu didseatach a rèir co-theacs NHS na Gàidhealtachd, a’ toirt a-steach banaltram mas-fhìor leis an ainm Iona gus luchd-obrach a stiùireadh tro mhodalan iomchaidh.

Chaidh an app atharraichte, ‘SNS Highland Staff Wellbeing Project’, a chleachdadh le 169 luchd-obrach thar ceithir seachdainean, a’ leigeil leis an sgioba rannsachaidh sùil a chumail air atharrachaidhean ann an ìrean iomagain, trom-inntinn agus sunnd inntinn, a bharrachd air fulangas.

Mhìnich an Dr De Kock: “Sheall na toraidhean againn bhon sgrùdadh pìleit seo buannachdan a dh’fhaodadh a bhith ann an cleachdadh eadar-theachdan didseatach sònraichte gus taic a thoirt do shlàinte saidhgeòlach agus tapachd luchd-obrach a tha ag obair tron ​​​​ghalar sgaoilte COVID-19. Tha feum air tuilleadh sgrùdaidhean le sampallan nas motha a-nis gus sgrùdadh a dhèanamh air taic eadar-theachdan didseatach do luchd-obrach a tha ag obair tro earball COVID-19 agus na thig às a dhèidh.”

A thaobh mar a dh’ fhaodadh na toraidhean sin buaidh a thoirt air poileasaidh agus cleachdadh clionaigeach san àm ri teachd, thuirt an Dr De Kock:

“Bu chòir taic do shunnd saidhgeòlach luchd-obrach slàinte is cùram sòisealta a bhith air leth cudromach, chan ann a-mhàin ann an sgìrean le ìrean àrda de ghalaran COVID-19, ach cuideachd ann an sgìrean taobh a-muigh nan àiteachan teth sin. Feumaidh ro-innleachdan gus taic a thoirt do shlàinte inntinn luchd-obrach slàinte is cùram sòisealta, beachdachadh air gach cuid eadar-theachdan cuimsichte agus iomairtean nas fharsainge aig ìre siostam gus taic a thoirt do shunnd.”

Thuirt Fiona Hogg, Stiùiriche Dhaoine is Cultair aig SNS na Gàidhealtachd: “Bheir toraidhean a’ phròiseict ùr inntinneach seo a-steach don ro-innleachd agus planaichean slàinte is sunnd fad-ùine againn, agus togaidh sinn air taic leantainneach a’ gabhail a-steach ar prògram Taic Luchd-obrach, agus Ionad Sunnd Nàiseanta. Airgead-tasgaidh airson barrachd taic saidhgeòlach  do cho-obraichean slàinte is cùraim, còmhla ri maoineachadh riaghaltais sònraichte airson iomairtean sunnd. Tha sinn air bhioran mu na cothroman a dh’ fhaodadh app sunnd sònraichte a thabhann, gu sònraichte nar suidheachadh iomallach agus dùthchail.”

Thuirt an t-Ollamh Sarah-Anne Munoz:

“Tha seo air a bhith na cho-obrachadh rannsachaidh cudromach eadar an t-oilthigh agus SNS na Gàidhealtachd. Thathas air dearbhadh gu bheil fìor bhuaidh ann an eòlas bho dhiofar chuspairean rannsachaidh, lìbhrigeadh seirbheis agus taic didseatach sònraichte, a cho-aonadh. Tha a bhith a’ toirt taic do shlàinte inntinn luchd-obrach slàinte is cùram, gu sònraichte an fheadhainn ann an sgìrean dùthchail agus sgiobaidhean beaga, na chuspair cudromach don oilthigh agus tha mi an dòchas gun urrainn dhuinn cumail oirnn ag obair còmhla ri SNS na Gàidhealtachd air seo.”

Thuirt an t-Oll Jude Halford, ceannard airson slàinte inntinn clionaigeach, Colaiste Rìoghail nan Lighiche-inntinn ann an Alba: “Is e sgrùdadh fìor chudromach a tha seo, agus tha na co-dhùnaidhean a’ dearbhadh eòlasan ar sgioba-obrach.

“Tha leasachadh ann an slàinte inntinn luchd-obrach deatamach. Tha e na bhuannachd dhaibh agus a’ cuideachadh le bhith a’ cumail sheirbheisean slàinte is cùraim sòisealta a’ dol, agus mar sin a’ toirt buannachd don phoball air an tug an galar mòr-sgaoilte buaidh air slàinte inntinn.

  “Tha an galar mòr-sgaoilte air iarrtasan, uallach agus cuideam a bharrachd adhbhrachadh do luchd-obrach a’ dèanamh an riatanais airson eadar-theachd ann an cùram slàinte inntinn nas motha. Tha sinn a’ cur fàilte air obair NHS na Gàidhealtachd air an iomairt seo agus an taic a tha Riaghaltas na h-Alba a’ toirt seachad.”

Faodar geàrr-chunntas den rannsachadh fhaicinn air làrach-lìn Oifis an Àrd-Eòlaiche